Küresel Otomotiv Sektöründe Çin, Ne Kadar Belirleyici?

Otomotiv sektöründeki gelişmelerin istatistiki olarak takip edilmediği çevrelerce Çin’in dünya ticaretindeki yerinin elektrikli araçlara bağımlı olduğu düşünebilir, ancak rakamların yansıttığı gerçek daha farklı çünkü Çin’in otomotiv ihracatının yüzde 70’i içten yanmalı motorlara ait. Dünyanın en büyük pazarına egemen olma mücadelesinde birçok OEM’in yıllar önce Çin’de başlatmış olduğu “yerel” üretim politikaları bugün Çin’in en büyük oyuncu olma potansiyelini açığa çıkaran önemli faktörlerin başında geliyor.  

 

2023 yılında ihracat rakamlarına baktığımızda her ne kadar Japonya hala liderliğini koruyor olsa da Çin’in aradaki farkı hızla kapattığı gözden kaçmıyor. Marka bazlı istatistiklere göre, ilk 10’da 1 ve ilk 20’de 5 Çinli üreticinin varlığı, akabinde alt sıralarda çok farklı sayıda Çinli markanın listede yer alması Çin’in otomobil üretim ve ihracatındaki güç gösterisini somutlaştırıyor.

 

Ülkelerin çevresel sürdürülebilirlik kapsamında almış olduğu bir dizi uygulamalar ve tüketicilerin ekonomik sebepli tercihleri sonrası elektrikli araçlar pazarı sektörün parlayan yıldızı konumunu pekiştirirken 2024 yılı itibariyle satışlarının toplam satıştaki oranının yüzde 20lere gelmesi bu pazara hakimiyetin bir sonraki teknolojik dalgalanmaya liderliği de getireceği hiç şüphesiz. 

 

Her ne kadar yüzde 19,9 oranı ile Tesla global liderliğini 2023 yılında da sürdürebilmiş olsa da Çin’li üretici BYD yüzde 17,1 pazar payı ile hemen arkasında yerini almış durumda, hatta istatistiklere çeyrek bazında bakılacak olursa 2023 son çeyreğinde Tesla ilk defa liderliğini BYD’ye kaptırmış olarak görülüyor. Öte yandan marka bazında ilk 5 sıralamasının 3ünü Çin’li üreticiler dolduruyor.

 

Perspektifimizi otomotiv üretiminden daha büyük yelpazeye otomotiv sektörünün tamamına çevirdiğimizde ise görülmemiş sertlikte geçen teknolojik rekabet mücadeleleri içerisinde Çin’de başlatılan teknolojik devrimin ülkeyi bu sektörde ezici bir liderliğe taşıdığı gerçeği ile karşı karşıya kalıyoruz. Bilindiği üzere elektrikli araç teknolojisinin merkezinde batarya yatıyor ve batarya üretiminde gerekli olan çoğu minerallerin de dünya üzerindeki en büyük rezervleri yine Çin sınırları içerisinde yer alıyor.  Ham maddeye düşük maliyetli ve hızlı erişim, devlet destekli devrim ile birleştirildiğinde Çin’li üreticilerin rakiplerinin çok önünde olması doğal bir sonuç haline geliyor. 

 

Japon üreticilerin uzun yıllara dayanan bir yolculukla dünya otomotiv ticaretinde sağlamış olduğu başarıyı Çin’in nispeten çok daha kısa sürede gerçekleştirebiliyor olması topyekûn devlet destekli bir devrimin başlatılması, doğal kaynaklara sahip olma avantajı ve global konjonktürün bu yönde gelişiyor olması gösterilebilir.  

Geleneksel üreticilerin gelişimine katkı sağladığı know-how, elektronik sektöründe sahip olunan gelişmişlik seviyesi ve elektrikli araçlardaki teknolojik liderlik ile diğer güçlerin bu oyunda yer alabilmek için gösterdikleri çabaların sonuçları kıyaslandığında, uzun yıllar Çin’in başarısının tehdit edilebileceği pek mümkün görülmüyor, en azından farklı bir teknolojik dalga başlamadığı sürece.